بارداری ناخواسته در دوران شیردهی + جلوگیری
بارداری ناخواسته در دوران شیردهی، یکی از پر تکرارترین سوالات زنان می باشد.آیا بارداری ناخواسته در دوران شیردهی امکان پذیر است؟آیا امکان جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی وجود دارد؟در این مقاله به تمامی این سوالات پاسخ دادیم
برخی از افراد به اشتباه تصور می کنند بعد از فارغ شدن و در دوران شیردهی امکان بارداری وجود ندارد در حالیکه از هفته سوم بعد از زایمان تخمک گذاری شروع می شود و به علت پریودی نامنظم و یا پریود نشدن ممکن است فرد تا چند ماه بعد متوجه بارداری مجدد خود نشود در اصطلاح عامیانه به این نوع بارداری، بارداری شیره به شیره گفته می شود.
بنابر دلایل گفته شده بهتراست که از هفته سوم به بعد حتما با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کنید و از راههای مطمئن حاملگی ناخواسته در دوران شیردهی استفاده کنید.در ادامه با وب سایت دکتر کیانا صادقی همراه باشید.
بعد از زایمان مادر تا۳-۴ روز خون ریزی در حد دوران عادات ماهیانه دارند امادر صورت شدید تر بودن آن باید به پزشک مراجعه کرد اما بعداز ۷-۱۰ روزبعد از زایمان خون ریزی کمی در حد لکه بینی و ترشح دارند و بعد از آن به اتمام می رسد.
سیکل پریودی خانم ها به شیردهی یا عدم شیردهی به کودک بستگی دارد، در صورتی که کودک از شیرمادر تغذیه کند تقریبا ۶ هفته و در کودکانی که شیرمادر نمی خورند معمولا ۳-۴ هفته بعد پریودی اتفاق می افتد.در ادامه به علائم و روش های جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی می پردازیم…
پیشنهاد می کنیم مقاله:پریود چیست؟ و دمنوش برای پریود شدن را مطالعه فرمائید
آیا بارداری در دوران شیردهی امکان دارد
بله، بارداری در دوران شیردهی امکان پذیر است، اما این امر به شرایط مختلفی بستگی دارد. درصورتی که مادر هنوز شیردهی را ادامه می دهد و پرولاکتین سطح بالایی در بدن دارد، احتمال بارداری کمتر است. اما در صورت قطع شیردهی و یا کاهش سطح پرولاکتین، احتمال بارداری افزایش می یابد. بنابراین، در صورت نیاز به جلوگیری از بارداری، روش های مناسبی مانند استفاده از کاندوم یا روش های هورمونی باید به کار گرفته شود.
علائم بارداری ناخواسته در دوران شیردهی
بعد از بارداری، مادر باید با استراحت و تغذیه مناسب کمبود ذخایر بدن خود را تامین کند و از طرفی توانایی شیردادن به کودک را داشته باشد به همین علت توصیه می شود بین هر حاملگی حداقل ۲۴ ماه وقفه ایجاد شود تا هم مادر دچار مشکل نشود و هم کودک از شیرمادر محروم نشود.
در دوران شیردهی مادر ممکن است تغییراتی را در خود احساس کند که نشان از بارداری در دوران شیردهی بدهد ازجمله این نشانه ها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- تغییرات سینه مثل زخم شدن و یا درد نوک سینه به حدی که مادر از دادن شیر به کودک خود عاجز بماند.
- کاهش و یا تغییر مزه شیر مادر تا جایی که ممکن است نوزاد از خوردن شیر به دلیل تغییر مزه آن امتناع کند.
- تغییرات پوستی مثل وجود لکه های تیره روی پوست صورت
- داشتن حالت تهوع و استفراغ که در دوران باردای بویژه در سه ماه اول بارداری اتفاق می افتد و می تواند نسبت به حالت عادی بارداری با شدت بیشتری همراه باشد اما در ماه های بعد از بین می رود.
- خستگی مفرط، معمولا بعد از فارغ شدن و طی دوران نقاهت و استراحت فرد توان و انرژی خود را دوباره به دست می آورد این درحالی است که فرد در بارداری ناخواسته در دوران شیردهی بیش از حالت عادی احساس خستگی می کند به گونه ای که انجام کارهای سبک و یا حتی پیاده روی کوتاه مدت باعث خستگی در او می شود.
- عدم قاعدگی یا آمنوره می تواند به هر علتی از جلمه عدم بهبود وضعیت مادر باشد اما در صورت عدم قاعدگی حتما باید با متخصص زنان مشورت کنید.
- احساس حرکت جنین در وجود مادر
پیشنهاد میکنیم مقاله:پیشگیری از بارداری ناخواسته را مطالعه فرمائید
علائم قطعی بارداری در دوران شیردهی
۱- عدم پریود: عدم پریود یا تأخیر در پریود ممکن است نشان دهنده بارداری باشد.
۲- سردرد: سردرد ممکن است نشان دهنده افزایش هورمونها و بارداری باشد.
۳- تهوع و استفراغ: تهوع و استفراغ ممکن است نشان دهنده بارداری باشد، اما همچنین ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی در دوران شیردهی باشد.
۴- خستگی: خستگی و افزایش خواب نیز ممکن است نشان دهنده بارداری باشد.
۵- تغییرات در شکل سینه: تغییرات در شکل سینه، از جمله بزرگ شدن آنها و حساسیت آنها نیز ممکن است نشان دهنده بارداری باشد.
در هر صورت، برای تأیید بارداری در دوران شیردهی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و آزمایش بارداری انجام دهید.
بیشتر بخوانید:چه مقدار خون ریزی در بارداری طبیعی است؟
تست بارداری در دوران شیردهی
در دوران شیردهی، تست بارداری ممکن است نتایج نادرستی داشته باشد. این امر به دلیل وجود هورمون پرولاکتین در بدن مادر است که باعث تغییرات در سطح هورمون های بارداری می شود. بنابراین، برای تشخیص بارداری در دوران شیردهی، بهتر است از روش های دیگر مانند آزمایش خون برای شناسایی هورمون بارداری استفاده کرد. همچنین، در صورت ناپایداری دوره پریودی و علائم دیگر بارداری، مشاوره با پزشک الزامی است.
احتمال بارداری در شیردهی بدون پریود
اگر شما یک مادر شیرده هستید و قبل از شیردهی پریود نشدهاید، این نشان دهنده این است که در حالت عادی، شما در دورهی نامنظم پریود هستید. در این شرایط، احتمال بارداری در زمان شیردهی وجود دارد.
با این حال، شیردهی به تنهایی ممکن است از بارداری جلوگیری نکند. برخی از مواردی که باید در نظر داشته باشید عبارتند از:
- اگر شیردهی خود را متوقف کردهاید، احتمال بارداری بالا میرود.
- اگر شما پریود خود را دوباره پس از شیردهی شروع کردهاید، ممکن است بازهی بین پریودهای شما بسیار نامنظم باشد و شما نتوانید دورهی تخمکگذاری خود را پیشبینی کنید.
- اگر شما از شیردهی به عنوان روشی برای جلوگیری از بارداری استفاده میکنید، باید بدانید که این روش به تنهایی بسیار ناکارآمد است. برای جلوگیری از بارداری، بهتر است از روشهای پیشگیری از بارداری مانند استفاده از کاندوم یا روشهای هورمونی استفاده کنید.
- اگر شما به تازگی زایمان کردهاید، ممکن است بعد از زایمان هنوز پریود نشده باشید. در این شرایط، باید از روشهای پیشگیری از حاملگی استفاده کنید.
همانطور که گفته شد، احتمال بارداری در هنگام شیردهی وجود دارد. به عنوان مثال، در صورتی که شما در حین شیردهی رابطه جنسی داشته باشید، ممکن است در دوران نامنظم پریودی خود باردار شوید. همچنین، در صورتی که شما از شیردهی به عنوان روشی برای جلوگیری از بارداری استفاده میکنید، باید بدانید که این روش به تنهایی بسیار ناکارآمد است و احتمال بارداری وجود دارد.
با این حال، شیردهی ممکن است برای برخی افراد به عنوان یک روش موثر برای کنترل بارداری و بهبود سلامتی مادر و نوزاد عمل کند. برخی از فواید شیردهی عبارتند از:
۱. کاهش خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از شیرهی نابهنگام: شیردهی ممکن است باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با شیر نابهنگام، مانند عفونتهای دستگاه گوارشی در نوزادان شود.
۲. تقویت ارتباط مادر و نوزاد: شیردهی ممکن است به عنوان یک فرصت برای تقویت ارتباط مادر و نوزاد عمل کند.
۳. بهبود سلامتی مادر: شیردهی ممکن است باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با شیردهی،مانند سرطان سینه و تنظیم میزان هورمونها در بدن مادر شود. همچنین، شیردهی ممکن است باعث کاهش خطر بروز بیماریهای قلبی و عروقی در مادر شود.
۴. بهبود سلامتی نوزاد: شیر مادر بهترین منبع تغذیه برای نوزادان است و ممکن است باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مرتبط با تغذیه نامناسب شود. همچنین، شیردهی ممکن است باعث تقویت سیستم ایمنی نوزاد شود.
در نهایت، برای جلوگیری از بارداری در هنگام شیردهی، بهتر است از روشهای پیشگیری از بارداری مطمئن و موثر استفاده کنید. همانند استفاده از کاندوم یا روشهای هورمونی. همچنین، در صورتی که شما به دنبال بارداری هستید، میتوانید با پزشک خود مشورت کنید. در کل، شیردهی ممکن است باعث بهبود سلامتی مادر و نوزاد شود، اما احتمال بارداری در هنگام شیردهی وجود دارد.
به طور کلی، شیردهی به تنهایی برای جلوگیری از بارداری پایدار و موثر نیست. برای جلوگیری از بارداری، بهتر است از روشهای پیشگیری از بارداری مطمئن و موثر استفاده کنید. همچنین، در صورتی که شما به دنبال بارداری هستید، میتوانید با پزشک خود دربارهی شرایط خود و روشهای مختلف برای تحقق بارداری صحبت کنید.
روش های جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی
روش های بسیاری برای جلوگیری از بارداری در دوران شیردهی وجود دارد که در ادامه به معرفی برخی از این روش ها پرداخته شده است اما بهتر است بدانید از زمان شروع مصرف داروهای ضد بارداری نباید بیشتر از ۶ هفته از زایمان طبیعی گذشته باشد. روش های جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی عبارتند از:
- در صورتی که نوزاد طی روز حداقل هر ۴ ساعت یکبار و شب ها هر ۶ ساعت یکبار تنها از شیرمادر(بدون غذای کمکی و…) تغذیه کند در این صورت تا هفته دهم امکان بارداری وجود نخواهد داشت. شیردهی موجب توقف تخمک گذاری و عدم بارداری در دوران شیردهی می شود که اصطلاحا به آن آمنوره شیردهی گفته می شود. این روش جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی تنها تا زمان شروع مجدد قاعدگی موثر است و با به غذا افتادن کودک و تنظیم خواب نمی توان از آن به عنوان روشی قطعی برای جلوگیری از بارداری نام برد.
- جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی با مصرف قرص مینی پیل، این قرص باید روزانه و در ساعت مشخصی مصرف شود حتی دو ساعت تاخیر در مصرف این قرص می تواند منجر به تخمک گذاری شود برای فراموش نکردن زمان مصرف آن بهتراست از آلارم استفاده کنید و قرص را در همه حال همراه خود داشته باشید.
- یکی از متدهای جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی با دستگاه داخل رحمیIUD یک روش طولانی مدت و غیردائمی است که نگرانی فراموشی تزرق آمپول یا مصرف به موقع قرص را ندارد و باتوجه به نوع آن بین ۳ تا ۵ سال از بارداری جلوگیری می کند. برای کارگذاری دستگاه داخل بدن لازم است پیش از این کار، فرد کاملا مورد معاینه قرار بگیرد چرا که در صورت حامله بودن و یا سایر بیماری ها مثل عفونت امکان استفاده از IUD وجود ندارد. IUD یک دستگاه T شکل است که بسته به نوع کارکرد به روش های مختلفی داخل بدن قرار می گیرد. IUD ها به دو دسته پاراگارد یا همان مسی (بدون هورمونی) و IUD های هورمون دار تقسیم می شوند. می توان از IUD دو هفته بعد از وضع حمل استفاده کرد. از جمله عوارض استفاده از آی یو دی می توان به لکه بینی و نامنظم شدن پریودها، احساس درد در زیر شکم و … اشاره کرد که با گذشت زمان قابل حل است. مدت زمان این عمل در حد چند دقیقه بوده و دستگاه در زمان رابطه جنسی اصلا احساس نمی شود.
- جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی با تزریق آمپول دپوپروورا، این آمپول که با نام DMPA نیز شناخته می شود مانع حرکت و آزاد شدن تخمک از تخمدان می شود و به این صورت از بارداری جلوگیری می کند. بهترین زمان برای تزریق آمپول دپوپروا در حدود ۵ الی ۶ هفته بعد از زایمان است که شیردهی تثبیت شده است . اولین تزریق این آمپول باید در ۵ روز اول قاعدگی صورت بپذیرد و با توجه به اینکه اثرگذاری این آمپول تنها به مدت ۱۲ هفته یعنی سه ماه است لازم است هر سه ماه یکبار این آمپول تزریق شود.
پیشنهاد می کنیم مقاله:بهترین و سریع ترین روش های پیشگیری از بارداری را مطالعه فرمائید
- از جمله عوارض تزریق آمپول DMPA می توان به لکه بینی و نامنظم شدن عادات ماهیانه اشاره کرد که در زمان تزریق این آمپول کاملا طبیعی است و بعد از قطع تزریق عادات ماهیانه منظم خواهند شد. از دیگر عوارض این آمپول می توان به افزایش اشتها و به طبع اضافه وزن، سردرد، جوش و… اشاره کرد. لازم به ذکر است تزریق این آمپول برای افرادی که باردار هستند، بیماری های قلبی، کبدی ، افسردگی دارند توصیه نمی شود به همین علت بهتر است قبل از تزریق این آمپول پزشک خود را در جریان بیماری های زمینه ای خود قرار دهید.
- بارداری ناخواسته در دوران شیردهی با استفاده از کاندوم، استفاده از کاندوم در کنار سایر روشهای پیشگیری از بارداری مثل مصرف قرص مینی پیل می تواند تاثیرگذاری بیشتری داشته باشد. کاندوم مانع از ورود اسپرم و در نتیجه تخمک گذاری می شود لازم به ذکر است که اثربخشی کاندومهای مردانه بیشتر از کاندومهای زنانه است؛ همچنین کاندوم موثرترین راه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های مقاربتی جنسی است به همین خاطر استفاده از این روش در کنار سایر روش های جلوگیری از بارداری توصیه می شود.
پیشنهاد می کنیم مقاله:استفاده از قرص های اورژانسی ضد بارداری را مطالعه فرمائید
- ایمپلنت ضد بارداری، میله ای کوچک به اندازه یک چوب کبریت است که به منظور جلوگیری از بارداری به کمک اپلیکاتور در زیر پوست بازو خانم ها قرار می گیرد و با ترشح هورمون پروژسترون موجب افزایش مخاط دهانه ی رحم ومانع از تخمک گذاری می شود. براساس شرایط جسمی و بیماری های زمینه ای ممکن است نیاز به انجام آزمایش هایی توسط متخصص زنان پیش از ایمپلنت باشد، بعد از انجام این آزمایش ها ایمپلنت توسط متخصص زنان و با بی حسی موضعی زیر پوست تزریق می شود، لازم به ذکر است که تزریق ایمپلنت در حدود یک دقیقه زمان بر خواهد بود و تا مدت ۳ سال از بارداری های ناخواسته جلوگیری می کند.
استفاده از ایمپلنت ضدبارداری درصد موفقیت بسیاری بالایی در جلوگیری از بارداری ناخواسته در دوران شیردهی دارد اما توصیه می شود در کنار ایمپلنت از کاندوم به عنوان روشی کمکی برای جلوگیری از بارداری و بیماری های مقاربتی استفاده کرد.
جهت مشاوره به صورت آنلاین می توانید از دکتر کیانا صادقی، متخصص زنان و زایمان در ملاصدرا کمک بگیرید…
(10) دیدگاه